Αρχείο 2005 - 2017
Λογοτεχνία και καθηγητές ξένων γλωσσών, της Κωνσταντίνας Ζαβαλάρη (ΠΕ06 - Αγγλικής Φιλολογίας)
Αγαπητοί συνάδελφοι,Αφορμή για αυτή την επιστολή στάθηκε το ψήφισμα-διαμαρτυρία της Α ΕΛΜΕ Κυκλάδων σχετικά με την ανάθεση της διδασκαλίας του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στους καθηγητές Ξένων Γλωσσών.
Παραθέτω τη σχετική διαμαρτυρία για να τοποθετηθώ στη συνέχεια :
Διαμαρτυρία της Α ΕΛΜΕ Κυκλάδων για την ανάθεση του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας σε ξενόγλωσσους καθηγητές.
Ύστερα από πολλά χρόνια ανάθεσης διδασκαλίας τους μαθήματος της ιστορίας σε ξενόγλωσσους συναδέλφους το Υπουργείο Παιδείας, δια μέσου δηλώσεων της Υφυπουργού κ.Χριστοφιλοπούλου, εξέφρασε την πρόθεσή του να προχωρήσει σε ανάθεση και του μαθήματος της λογοτεχνίας σε ξενόγλωσσους καθηγητές. Η Α´ ΕΛΜΕ Κυκλάδων, παράλληλα με την συμπαράσταση της στους συναδέλφους ξενόγλωσσους καθηγητές μπροστά στην επικείμενη κατάργηση της δεύτερης ξένης γλώσσας σε Δημοτικά και Γυμνάσια, εκφράζει τη διαμαρτυρία της για την αυθαίρετη, αντιπαιδαγωγική και αντιεπιστημονική πρόθεση της ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας να αναθέσει ένα μάθημα με κατεξοχήν φιλολογικό περιεχόμενο, όπως τα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, σε καθηγητές με διαφορετικό αντικείμενο, που στερούνται σαφώς της επιστημονικής υποδομής και κατάρτισης για την σωστή και ολοκληρωμένη διδασκαλία του.
Μπροστά στον κίνδυνο να υποβαθμιστεί η σημασία και το περιεχόμενο του μαθήματος της Λογοτεχνίας αλλά και να αδρανήσει το ενδιαφέρον και η αγάπη των μαθητών για το μάθημα αυτό, καλούμε όλους τους Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων και τους συναδέλφους να αντισταθούν και να αντιδράσουν απέναντι στην αντιεκπαιδευτική πολιτική του Υπουργείου που απειλεί και αλλοιώνει τις ισορροπίες μέσα στα σχολεία, τις εκπαιδευτικές και μαθητικές κοινότητες.
ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑΣ ΖΑΒΑΛΑΡΗ (ΠΕ06)
Κατά αρχάς, σαν μία πρώτη γενική τοποθέτηση, έχω να πω πως ο εμφύλιος άρχισε, αν και η συγκεκριμένη άποψη είναι απλώς μία πρόταση ανάμεσα στις πολλές που το Υπουργείο και διάφοροι «ειδικοί» αναζητούν ως λύση στο τεράστιο πρόβλημα που θα δημιουργηθεί με τους συναδέλφους των Γαλλικών και των Γερμανικών στα Γυμνάσια, αν αυτοί χάσουν τη δυνατότητα να διδάξουν το γνωστικό τους αντικείμενο (;). Και γίνεται αυτή η σύγχυση αιτία και αφορμή να αρχίσουμε να αλληλοεξοντωνόμαστε, όταν κανένας από εμάς δε ξέρει τι του ξημερώνει και πόσο σίγουρη είναι η θέση του και η δυνατότητα να διδάσκει το γνωστικό του αντικείμενο, χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις.
Πέρα, όμως, από την αδελφοφαγική θέση και άποψη της Α ΕΛΜΕ Κυκλάδων (άραγε οι συνάδελφοι των ξένων γλωσσών της περιοχής συμμερίζονται την άποψη της ΕΛΜΕ τους ;;), θα ήθελα να επισημάνω ότι η διαμαρτυρία στερείται επιστημονικής, παιδαγωγικής, αλλά και πρακτικής, γνώσης σχετικά με το τι μπορούν και τι δε μπορούν να διδάξουν οι καθηγητές των Ξένων Γλωσσών.
Αγαπητοί συνάδελφοι της Α ΕΛΜΕ Κυκλάδων, εμείς, οι καθηγητές των Ξένων Γλωσσών, βρισκόμαστε στο δημόσιο σχολείο γιατί έχουμε αποφοιτήσει από τα τμήματα των Ξένων Φιλολογιών των Πανεπιστημίων. Δεν έχουμε τίποτα λιγότερο από ένα πανεπιστημιακό πτυχίο, σαν αυτό που έχετε και εσείς, πτυχίο φιλολογίας.
Άρα είμαστε φιλόλογοι. Οι φιλολογικές σπουδές έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου και οι φοιτητές της φιλολογίας διδάσκονται, στα πανεπιστήμια, γλώσσα και πολιτισμό, άσχετα με τη μητέρα-γλώσσα των πανεπιστημιακών σπουδών τους.
Συγκεκριμένα, στο τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας, του οποίου είμαι απόφοιτος, όπως και το όνομά του μαρτυρεί, διδαχτήκαμε, όλοι εμείς οι φοιτητές του, Αγγλική Λογοτεχνία, κατ’ εξοχήν και κατά κόρον. Αναλύσαμε δεκάδες λογοτεχνικά κείμενα από λογοτεχνία του 14ου αιώνα μέχρι σύγχρονη Αγγλική και Αμερικάνικη Λογοτεχνία. Οι μέθοδοι ανάλυσης των κειμένων αυτών και οι ερμηνευτικές προσεγγίσεις τους βασίζονταν σε οικουμενικά μοντέλα που εφαρμόζονται σε κάθε λογοτεχνικό κείμενο σε όποια γλώσσα και αν είναι γραμμένο. Αν, λοιπόν, μπορώ να αναλύσω Tennyson και Wordsworth, γιατί να μη μπορώ να αναλύσω Καβάφη και Ελύτη; Αν μπορώ να αναλύσω Shakespeare, με τα διαχρονικά του μηνύματα, γιατί να μη μπορώ να αναλύσω Σεφέρη ή Καρυωτάκη ; Μήπως οι συνάδελφοι φιλόλογοι που διδάσκουν το μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας παρέχουν τις δικές τους, πρωτογενείς, original, αναλύσεις ; Δεν χρησιμοποιούν βοηθήματα κάθε είδους; Γιατί οι συνάδελφοι φιλόλογοι στο μάθημα της Λογοτεχνίας μπορούν να διδάσκουν και να αναλύουν κείμενα ξένης λογοτεχνίας ; Ποια μοντέλα ερμηνείας εφαρμόζουν και γιατί αυτοί μπορούν να διδάσκουν Τσέχοφ και δεν τον αφήνουν για κάποιον που έχει σπουδάσει Ρωσική Φιλολογία;
Το τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας, για το οποίο είμαι σε θέση να γνωρίζω καλά, - φαντάζομαι το ίδιο συμβαίνει και στα άλλα τμήματα ξενόγλωσσων φιλολογιών- διδασκόμαστε τόση λογοτεχνία που δε φαντάζεστε. Στο 3ο, δε, έτος –τουλάχιστον στη γενιά μου τότε γινόταν- επιλέγαμε ανάμεσα στη Κατεύθυνση Λογοτεχνίας και την Κατεύθυνση Γλωσσολογίας. Άρα υπάρχει και ειδίκευση των σπουδών. Χώρια που πάρα πολλοί απόφοιτοι του τμήματος έχουν κάνει μεταπτυχιακές σπουδές (και διδακτορικά) στη Λογοτεχνία στο εξωτερικό και στα ντόπια πανεπιστήμια. Άρα για ποια ανεπάρκεια ‘επιστημονικής υποδομής και κατάρτισης’ για τη διδασκαλία του αντικειμένου μιλάτε;
Είναι ντροπή να αφήνετε την εμπάθεια και την άγνοια να υπαγορεύουν τις θέσεις σας. Και επειδή η ΕΛΜΕ είναι ένα επίσημο όργανο θα πρέπει να είναι δίκαιη και επιστημονικά ορθή, να εκφράζει όλους τους εκπαιδευτικούς και όχι μόνο τους φιλολόγους της Ελληνικής και να φροντίζει ώστε να μη δημιουργούνται λανθασμένες εντυπώσεις στην εκπαιδευτική κοινότητα και στην κοινωνία, γενικότερα.
Απαντήστε αν όλοι οι συνάδελφοι που διδάσκουν φιλολογικά μαθήματα έχουν την απαραίτητη κατάρτιση να το κάνουν – μπορούν οι απόφοιτοι του ΦΠΨ να διδάξουν Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, Ιστορία και Αρχαία Ελληνικά «αυτεπάγγελτα»; Ποια είναι η πανεπιστημιακή τους κατάρτιση; Ακόμα και το τμήμα της Φιλολογίας χωρίζεται σε κλασσικό και νεοελληνικό και οι φοιτητές που επιλέγουν το κλασσικό ξέρουν περισσότερα Αρχαία Ελληνικά και Λατινικά από τους άλλους μισούς. Οι απόφοιτοι του Ιστορικού Αρχαιολογικού έχουν άριστη κατάρτιση στην Ιστορία και μπορούν να τη διδάξουν αποτελεσματικότερα και λιγότερη κατάρτιση στη Νεοελληνική Λογοτεχνία. Και όμως όλοι αυτοί οι απόφοιτοι διδάσκουν όλα τα φιλολογικά μαθήματα, ανεξαρτήτως πανεπιστημιακής κατάρτισης, και δεν ιδρώνει το αυτί κανενός.
Οι εκπαιδευτικοί Ξένων Φιλολογιών μπορούν να διδάξουν οποιαδήποτε λογοτεχνία καλύτερα, αποτελεσματικότερα και σε πλήρη συνάφεια με τις σπουδές τους απ’ ότι Ελληνική Ιστορία, γιατί δεν την έχουν διδαχθεί στο Πανεπιστήμιο. Στη δεύτερη ανάθεσή τους τη μαθαίνουν διαβάζοντας τα σχολικά εγχειρίδια και επιπλέον υλικό, όπως ακριβώς και οι απόφοιτοι του ΦΠΨ μαθαίνουν, εμπειρικά, στη σχολική πράξη και από προσωπικό μεράκι, κάποιοι, να διδάσκουν Αρχαία Ελληνικά, Νέα Ελληνικά και Ιστορία, όπως οι φιλόλογοι της Ελληνικής μαθαίνουν να διδάσκουν Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή που είναι τελείως έξω από το αντικείμενό τους. Γιατί, άραγε, δεν μπορούν οι καθηγητές ξένων γλωσσών να διδάσκουν Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή ;
Η ιστορία των αναθέσεων είναι πολύ πικρή και δεν θα την αναλύσω τώρα. Όλοι ξέρουμε τις αδυναμίες.
Η τελευταία παράγραφος της διαμαρτυρίας προτιμώ να μείνει ασχολίαστη. ΑΙΔΩΣ !! Όλη αυτή η οργή και το τυφλό πάθος μόνο εμάς, τους εκπαιδευτικούς, καταστρέφει. Συνάδελφοι, εγώ, όλα τα χρόνια που υπηρετώ στο δημόσιο σχολείο, διδάσκω Αγγλική λογοτεχνία συστηματικά στην τάξη, παράλληλα με το γλωσσικό μάθημα. ΔΙΔΑΣΚΩ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ – κόβω το «Αγγλική»- δεν έχει καμία διαφορά από το μάθημα της Νεοελληνικής και Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας (από μετάφραση) που διδάσκει ο συνάδελφος των Ελληνικών. Την ίδια δουλειά κάνουμε . Το λογοτεχνικό κείμενο απαιτεί την ίδια αντιμετώπιση σε όποια γλώσσα και να διδάσκεται. Η μέθοδος είναι η ίδια. Δε νομίζω ότι υποβαθμίζω το σχολείο, το μάθημα της Λογοτεχνίας , τους μαθητές μου και τον εαυτό μου, κάνοντας κάτι που, συμφωνά με το ψήφισμά σας, είμαι ΑΝΙΚΑΝΗ να κάνω.
Ας ρίξουμε τους τόνους, ας μη προτρέχουμε, ας μη βάζουμε το κάρο μπροστά από το άλογο και, κυρίως, ας μη τρώμε τις σάρκες μας και τις σάρκες των άλλων.